Prof.Dr.Osman Aydınlı
     
 

Ana Sayfa ●●● Özgeçmiş ●●● Yayın Listesi ●●● Kitaplar ●●● Makaleler ●●● İletişim ●●● Ziyaretçi Defteri

 
     

     
 

● Üyelik


K.Adı:

Şifre:

Beni Hatırla


Şifremi Unuttum

Üye Olmak İstiyorum


 
     
     
 

● En Çok Okunan Makaleler


Mu’tezile Ekolü: Teşekkülü, İlkeleri ve İslam Düşüncesi’ne Katkıları
Mutezile'nin İmamet Nazariyesi Teori Pratik
Mu'tezilî Anlayışta Zühd ve Takva Boyutu
Mutezilî Siyaset Düşüncesinde Değişim Süreci
İlk Mu’tezile’nin Özgür İrade Söylemi –Amr b. Ubeyd ve Kader Anlayışı-

 
     
     
 

● Makale



Mutezilî Siyaset Düşüncesinde Değişim Süreci

Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 2005

Mutezile, imamet ve siyaset konusundaki farklı eğilimler nedeniyle Basra ve Bağdat ekolleri ya da efdaliyyeti savunanlar ve mefdûliyyeti savunanlar olarak iki ana damarı bünyesinde barındırmıştır. Bu farklılaşmada Ali oğullarının tercihi, mevcut siyasi yapıya karşı oluşan tavır, tarih ve toplumla uzlaşma gibi nedenler etkili olmuştur. Buna rağmen ekol, imamete ilişkin bağımsız bir duruşun sahibi olmuş ve imamet düşüncesini ortaya koyarken Kur’an, Sünnet, dört halife ve tarihi deneyimleri referans olarak almıştır. Mezhep bünyesinde, imamet makamı ve özellikleri, Peygamber’in ve tarihteki erdemli görülen halifelerin düzeyine çıkartılarak idealist bir tavır sergilenirken, zaman aşımı ve vakıaların öne çıkmasıyla birlikte realist bir yaklaşıma bağlanılması kaçınılmaz olmuştur. Bu bağlamda, bu makale değişim ve etkileşim sürecinin önemli ismi Kâdı Abdulcebbâr’ın imamet anlayışı ile ilgili soruları cevaplamayı amaçlamaktadır. Anahtar kelimeler: Mu’tezile, Zeydiyye, Şia, imamet, hilafet, efdal, mefdûl, Kâdî Abdulcebbâr, Abbasî, beş esas.

The Diversity Process in the Mu‘tazilite Political Thought: Qadi Abd al-Jabbar’s Imama Notion

The Mu‘tazila had two veins; the Mu‘tazila of Basra and the Mu‘tazila of Baghdad. In fact, one can describe these two veins as two subdivisions shaped around the issue of political theory. As contributing to this divergence, one should mention the constellation of factors of the preference of the Sons of ‘Ali, the Mu‘tazila’s relationship with the government and then rapprochement with history and people. However, the Mu‘tazilite thinkers carved out an original political attitude; in defining their imāma doctrine, they founded their imāma doctrine on the Koran, the practices of the Prophet and the Rightly Guided Caliphs and, historical experiences. In the beginning, they took quite an idealistic position in the matter of imāma; so they placed a great emphasis upon the notion of justice and set the bar high for the quality of leader by elevating them as high as to the level of the Prophets and virtuous caliphs in the past. However, the later incidents and circumstances challenged them to adopt a more realistic bearing. On this context, this article aims to reply to questions concerned with Qadi Abd al-Jabbar’s imama thoughts. Key words: Mu‘tazila, Zaydiyya, Shiite, Islamic political theory, caliphate, afdaliyya, mafdūliyya, Qadi Abd al-Jabbar, ‘Abbaside rule, ‘al-usul al-khamsah.


ANAHTAR KELİMELER
Mu’tezile, Zeydiyye, Şia, imamet, hilafet, efdal, mefdûl, Kâdî Abdulcebbâr, Abbasî, beş esas.


KEYWORDS
Mu‘tazila, Zaydiyya, Shiite, Islamic political theory, caliphate, afdaliyya, mafdūliyya, Qadi Abd al-Jabbar, ‘Abbaside rule, ‘al-usul al-khamsah.


 
     
     
 
OsmanAydinli.com (c) 2008 AYDINLIWEB